Gümüş Telkari Sanatı Tarihi

Telkari, ince gümüş teller kullanılarak el işçiliğiyle yapılan, tarihi 5 bin yıl öncesine dayanan eski gümüş sanatıdır. Gümüş telkari sanatı tarihi mezopotamya döneminde başlamıştır. Dünya'daki gümüş telkari ve diğer takıların mezopotamya kültüründen başladığı bilinmektedir. Günümüzde mezopotamya medeniyetinin mirasını yaşatan Mardin Midyat bölgesi, gümüş ve kuyumculuk sektöründe ana merkezlerden biri durumundadır. Mardin telkari atölyesi bölgede üretim ve satış çarşısı özelliğiyle büyük kültüre sahiptir.
Altın, gümüş tel veya parçanın ısıyla eritilerek şekil verildiği takılar özel alet kullanılıp üretilmekteydi. İnce, kalın gümüş tellerin örülmesi, birleştirilmesiyle oluşan telkari takıları parlatma, berraklaştırma işleminden sonra kullanılmaya hazır edilir. Telkari, el işçiliğiyle yapıldığından her türlü nesneyi üretebilme imkanı sağlamaktadır. Telkari bardak, çaydanlık, tepsi, şekerlik, mücevherlik, ayna, kemer, boyunluk, kolye, yüzük, bilezik, bileklik, küpe, taç, toka, broş, sandık, isimlik, kalemlik, her model objenin üretimi telkari el sanatıyla yapılabilmektedir.
Mardin Midyat telkari atölyeleri, tarihin en yoğun dönemini 1960'lı yıllarda yaşamıştı. Midyat telkari atölyeleri sayısı 40'ın üzerindeydi. Günümüzde Midyat gümüş çarşısında kuyumculuğun yoğun olmasının kaynağı tarihten gelen telkari gümüş ve kuyumcluk mesleğinin mezopotamya kültüründen gelmesine bağlıdır. Telkari, gümüş tellerin oval, yuvarlak, köşeli, kabartmalı her türlü şekli alabilmelerinden dolayı bir çok çeşit telkari gümüş ürünü üretilebiliyor.
Çok eski meslek olan gümüş telkari sanatı, milattan önce 3000'li yıllarda mezopotamya kültürüne dayanmaktadır. Mezopotamya medeniyetiyle ortaya çıkan takı kültürü giderek gelişmiş ve çağımızın modern takı sektörüne öncülük etmiştir. Takı kültür medeniyeti Mezopotamya'dan Akdeniz ticaret kolonileri tarafından Kıbrıs, Sicilya, Venedik'ten Avrupa'ya taşınmıştır. Telkari ustaları, Midyat Mardin bölgesinden Ankara Beypazarı ilçesine gidip bu mesleği orada yaparak günümüzde yaklaşık 115 atölyenin açılmasına öncülük etmiştir. Midyat telkari ustaları, kuyumculuk sektöründe en eski sanatkar olmasının yanı sıra bir çok telkari ustası yetiştiren sanat emekçileri olma özelliğini taşırlar. Günümüzde Midyat kuyumcular çarşısında telkari ustalarına ait atölyeler bulunmaktadır.
Moda gümüş, telkari sanatıyla üretilen gümüş ürünlerinin satışını yapmaktadır. Midyat telkari ustalarıyla çalışan Moda gümüş, her türlü takı ve hediyelik telkari ürünlerinin satışını yapmaktadır.